Wysłany: Sro Lis 18, 2009 10:16 pm
Temat postu: Bazalt
Pozwolę sobie przytoczyć mailową wymianę zdań między mną a Krzyśkiem (oczywiście za jego pozwoleniem) dotyczącej http://skps.wroclaw.pl/encyklopedia/ind ... tle=Bazalt:
Krzysiek:
Nie chcę nic mówić, ale w encyklopedii sudeckiej w haśle bazalt- przy jego składzie jest podany KWARC. Mogę spytać, skąd źródło mówiące o takim zjawisku? W przyrodzie wszystko jest co prawda możliwe, ale jak na chwile obecną to głowę pod topór kładę, że o tym minerale z jakiegokolwiek sudeckiego i przed-sudeckiego stanowiska to jeszcze nie słyszałem.
Pozdraw -
Krzysiek"
Marcin:
hmmm...
Najprościej będzie chyba odnieść się do diaframu QAPF dla skał wylewnych ( http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/QAPF_diagram_volcanic.gif)
# Q – kwarc
# A – skalenie alkaliczne o zawartości An 0-5%
# P – plagioklazy o zawartości An 5-100%
# F – skalenoidy (foidy)
z ów diagramu wynika że bazalt ( żeby był bazaltem) teoretycznie może zawierać nawet do 20% kwarcu !!! Ile kwarcu mają nasze sudeckie bazalty - nie wiem, teoretycznie mogą go nie mieć wcale. Nie mniej bazalt kwalifikuje się jako skałę zasadową aczkolwiek z tej. "dolnej półki"
jeszcze mogę odesłać do artykułu dot. bazaltoidów w Małym Śnieżnym Kotle gdzie krzemionki stwierdzono wyjątkowo dużo (nic dziwnego dookoła wszędzie mamy granit)[url] http://www.pgi.gov.pl/pdf/pg_2006_06_15.pdf
Krzysiek lub Mrozen:
Na jakimś geologicznym forum znalazłem pogląd, że jak coś zawiera kwarc, to już nie jest nazywane bazaltem tylko nosi inne nazwy własne. A w Wikipedii występuje kwarc i bazalty kwarcowe.
Marcin:
Żeby nie było wątpliwości, mam teraz na kolanach "Petrografię" A.Bolewskiego (810s.) otwartą na stronie 183 i cytuję:
"Analiza mikroskopowa bazaltów wykazuje że zasadniczymi ich składnikami są, plagioklaz, piroksen, oliwin oraz minerał akcesoryczne (...) ... Zdarzają się ziarna kwarcu (...) Bazalty bezoliwinowe i stosunkowo bogate w krzemionkę są niekiedy nazywane toleitami."
W Wikipedii też jest napisane że: skład typowego bazaltu przedstawia się następująco: * SiO2 — 45-55% (...) poprzedzone jest to zdaniem: "Bazalty są zwykle bogate w związki MgO oraz CaO, a jednocześnie ubogie w związki takie jak: SiO2...) trochę absurdalne...
>
Krzysiek:
Wiesz, z tymi klasyfikacjami skał magmowych - i głębinowych i wylewnych, to trzeba trochę uważać. Stosuje się tzw. trójkąty klasyfikacyjne natomiast ich interpretacja to już dość częste przypadki indywidualnego rozeznania. Akurat tak się składa, że przez naście-lat w sumie w pojedynkę interesowały mnie prawie wyłącznie minerały wtórne w pęcherzykach pogazowych polskich bazaltów. Siłą rzeczy coś o samej skale musiałem wiedzieć - i tak jak pisałem wcześniej - nigdy w jakiejkolwiek pracy nie spotkałem choćby wzmianki o odnotowaniu kwarcu w tego typu skałach. Zresztą same trójkąty klasyfikacyjne rozdzielają skały typu bazaltu od takich, w których notuje się kwarc. Pole "z kwarcem" zaczyna się od skał typu latytów kwarcowych, ale wówczas są one "przesunięte" od bazaltów z dużym udziałem plagioklazów w kierunku zwiększonego udziału skaleni alkalicznych w lawie. Wiem że to lekko "chińszczyzna" dla kogoś, kto się z tym nie zetknął - niemniej gdyby to ode mnie zależało, ten kwarc w bazalcie raczej nie pojawił by się w encyklopedii.
_________________
SKPS - z nami w Sudety
http://www.skps.wroclaw.pl